انواع فلنج و نکات مهم برای خرید فلنج مناسب
فلنج‌ها به عنوان یکی از اجزای کلیدی در سیستم‌های لوله‌کشی و پایپینگ، دارای ویژگی‌ها و مزایای متعددی هستند که انتخاب فلنج مناسب برای هر کاربردی بسیار ضروری است. در این مقاله به معرفی انواع فلنج‌ها، نکات مهم برای خرید فلنج مناسب، تشخیص کلاس فلنج و پارامترهای مؤثر در انتخاب فلنج مناسب پرداخته‌ایم. همچنین به محصولات مکمل فلنج، مانند گسکت‌ها، پیچ و مهره‌ها و شیرآلات صنعتی نیز اشاره خواهیم کرد.
فلنج‌ها: تعریف و ویژگی‌ها
فلنج‌ها قطعات دیسکی‌شکلی هستند که برای اتصال دو قطعه لوله، تجهیزات یا شیرآلات به یکدیگر در سیستم‌های لوله‌کشی استفاده می‌شوند. این اتصالات به‌وسیله پیچ و مهره به هم متصل شده و از واشر (گسکت) برای جلوگیری از نشتی سیال استفاده می‌شود. به دلیل نصب آسان و قابلیت باز و بسته کردن فلنج‌ها، این نوع اتصال به‌ویژه در خطوط لوله‌ای که نیاز به تعمیرات و نگهداری مکرر دارند، بسیار محبوب است.
فلنج‌ها معمولاً از فولاد، چدن، استیل یا سایر آلیاژهای آهنی تولید می‌شوند و نوع فلنج بسته به مواد اولیه و نیاز کاربرد خاص تعیین می‌شود. در هنگام خرید فلنج، باید به این نکته توجه داشته باشید که جنس فلنج و ویژگی‌های آن با نیاز سیستم لوله‌کشی شما هم‌خوانی داشته باشد.
انواع فلنج‌ها
فلنج‌ها بر اساس نحوه اتصال، طراحی و کاربرد در انواع مختلفی تولید می‌شوند. در اینجا به برخی از رایج‌ترین انواع فلنج‌ها اشاره خواهیم کرد:
1. فلنج گلودار جوشی (Weld Neck Flange)
این نوع فلنج دارای گردن بلند است که به لوله جوش داده می‌شود. این فلنج برای شرایط فشار و دمای بالا بسیار مناسب است. گردن فلنج فشار را به طور یکنواخت به لوله منتقل می‌کند.
2. فلنج اسلیپون (Slip-On Flange)
فلنج اسلیپون به راحتی روی لوله قرار می‌گیرد و سپس جوشکاری می‌شود. این فلنج برای سیستم‌های با فشار و دمای متوسط مناسب است و به دلیل نصب آسان و قیمت مناسب، یکی از رایج‌ترین انواع فلنج‌ها است.
3. فلنج کور (Blind Flange)
فلنج کور یک فلنج بدون سوراخ است که برای مسدود کردن انتهای لوله‌ها یا نقاط اتصال استفاده می‌شود.
4. فلنج ساکت ولد (Socket Weld Flange)
فلنج ساکت ولد به لوله‌ها جوش داده می‌شود و برای سیستم‌های فشار بالا مناسب است. این فلنج‌ها معمولاً در لوله‌های کوچک و متوسط به کار می‌روند.
5. فلنج عینکی (Lap Joint Flange)
فلنج عینکی به دو بخش تقسیم می‌شود که یکی به لوله و دیگری به تجهیزات متصل می‌شود. این فلنج‌ها برای سیستم‌هایی که نیاز به جداسازی و نصب مجدد دارند، مناسب هستند.
6. فلنج دنده‌ای (Threaded Flange)
فلنج دنده‌ای با پیچ و مهره به لوله متصل می‌شود. این فلنج‌ها معمولاً برای سیستم‌های کم فشار و مواردی که نیاز به باز و بسته شدن مکرر دارند، استفاده می‌شوند.
7. فلنج تخت (Flat Flange)
فلنج تخت دارای سطحی صاف است که به راحتی به لوله‌ها جوش می‌شود. این فلنج‌ها برای سیستم‌های فشار پایین کاربرد دارند.
8. فلنج اوریفیس (Orifice Flange)
فلنج اوریفیس برای نصب دستگاه‌های اندازه‌گیری جریان به سیستم لوله‌کشی متصل می‌شود. این نوع فلنج معمولاً در سیستم‌های نفت و گاز، پتروشیمی و صنایع شیمیایی کاربرد دارد.
مشخصات فنی فلنج‌ها
فلنج‌ها طبق استانداردهای مختلفی تولید می‌شوند که ابعاد و مشخصات فنی آن‌ها را تعیین می‌کنند. مهم‌ترین استانداردها عبارتند از:
- ASME B16.5: استاندارد برای فلنج‌های سایز بزرگ.
- EN 1092-1: استاندارد اتحادیه اروپا برای فلنج‌ها.
- DIN 2573: استاندارد آلمان برای فلنج‌ها.
- BS 4504: استاندارد بریتانیا برای فلنج‌ها.
کلاس‌های فلنج‌ها
فلنج‌ها به کلاس‌های مختلفی تقسیم می‌شوند که توانایی تحمل فشار و دما را نشان می‌دهند. برخی از کلاس‌های رایج عبارتند از:
- کلاس 150: مناسب برای فشار تا 20 بار.
- کلاس 300: برای فشار تا 50 بار.
- کلاس 600: برای فشار تا 100 بار.
- کلاس 900: برای فشار تا 150 بار.
- کلاس 1500: مناسب برای فشارهای بسیار بالا.
- کلاس 2500: برای فشارهای شدید تا 400 بار.
متریال فلنج‌ها
انتخاب متریال فلنج بسته به نوع سیال، فشار، دما و شرایط محیطی بسیار حائز اهمیت است. فلنج‌ها از مواد مختلفی تولید می‌شوند که هرکدام ویژگی‌های خاصی دارند. رایج‌ترین متریال‌ها عبارتند از:
1. فلزات کربنی (Carbon Steel)
فلنج‌های فولادی کربنی یکی از متداول‌ترین انواع فلنج‌ها هستند. این فلنج‌ها معمولاً در سیستم‌هایی با فشار و دمای متوسط استفاده می‌شوند. ویژگی‌های فولاد کربنی شامل استحکام بالا و قیمت مقرون به صرفه است، اما در برابر خوردگی مقاومت کمتری دارند.
- مزایا: استحکام بالا، قیمت مناسب.
- معایب: مقاومت پایین در برابر خوردگی و محیط‌های خورنده.
2. فولاد ضد زنگ (Stainless Steel)
فلنج‌های استنلس استیل به دلیل مقاومت بسیار بالا در برابر خوردگی و شرایط سخت محیطی، برای استفاده در صنایع نفت، گاز و پتروشیمی بسیار مناسب هستند. این فلنج‌ها در محیط‌هایی با دمای بالا و شرایط خورندگی شدید مورد استفاده قرار می‌گیرند.
- مزایا: مقاومت بالا در برابر خوردگی و دمای بالا.
- معایب: هزینه بالاتر نسبت به فلنج‌های فولادی کربنی.
3. فولاد آلیاژی (Alloy Steel)
فلنج‌های فولاد آلیاژی که شامل آلیاژهایی نظیر فولاد کروم-مولیبدن است، در سیستم‌هایی با فشار و دمای بسیار بالا استفاده می‌شوند. این فلنج‌ها دارای استحکام بسیار بالا و مقاومت در برابر خوردگی در دماهای بالا هستند.
- مزایا: مقاومت عالی در برابر دما و فشار بالا.
- معایب: قیمت بالاتر نسبت به فولاد ضد زنگ و کربنی.
انواع فلنج‌ها از سایز 1/2 اینچ تا 60 اینچ
فلنج‌ها با ابعاد مختلفی تولید می‌شوند که بسته به نیاز سیستم پایپینگ انتخاب می‌شوند. این فلنج‌ها طبق استانداردهای جهانی و متریال‌های مختلف از جمله کربن استیل، استنلس استیل و آلیاژی در اندازه‌های متنوع تولید می‌شوند. از جمله رایج‌ترین انواع فلنج‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- فلنج گلودار (Welding Neck Flange)
- فلنج عینکی (Spectacle Flange)
- فلنج اسلیپون (Slip-on Flange)
- فلنج ساکت ولد (Socket Weld Flange)
- فلنج دنده‌ای (Threaded Flange)
- فلنج تخت (Flat Flange)
- فلنج کور (Blind Flange)
- فلنج اوریفیس (Orifice Flange)
- فلنج لپ جوینت (Lapjoint Flange)
این فلنج‌ها به کلاس‌های مختلف نیز تقسیم می‌شوند که شامل:
- PN: 10-16-25-40-64-100
- Class: 150-300-400-600-900-1500-2500-3000-5000-6000-10000
- ASTM: A105-A181-A182-A350-A694
- Grade: F1-F5-F11-F22-LF1-LF2-LF3-304L-316L-321-F52-F60-F65-F70-F80
محصولات مکمل فلنج
برای تکمیل سیستم‌های لوله‌کشی و اتصال به‌وسیله فلنج‌ها، برخی محصولات مکمل و جانبی نیز وجود دارند که به کارایی بهتر و ایمنی سیستم کمک می‌کنند. این محصولات شامل موارد زیر هستند:
1. گسکت (Washer / Gasket)
گسکت‌ها برای جلوگیری از نشتی سیال بین فلنج‌ها و ایجاد آب‌بندی مناسب استفاده می‌شوند. بسته به نوع سیال و فشار موجود در سیستم، گسکت‌ها می‌توانند از جنس‌های مختلفی مانند لاستیک، PTFE یا فلزات مقاوم در برابر خوردگی ساخته شوند.
2. پیچ و مهره (Bolts & Nuts)
پیچ و مهره‌ها برای اتصال فلنج‌ها به یکدیگر استفاده می‌شوند. این اتصالات باید از جنس مقاوم به فشار و خوردگی باشند تا از پایداری اتصالات جلوگیری کنند.
3. شیرآلات (Valves)
شیرآلات در سیستم‌های لوله‌کشی برای کنترل جریان سیال به کار می‌روند. انتخاب شیرآلات مناسب و متناسب با نوع فلنج و فشار سیستم بسیار اهمیت دارد. این شیرآلات ممکن است از نوع توپی (Ball Valve)، کشویی (Gate Valve) یا چک (Check Valve) باشند.
4. فلنج‌های داکتیل (Ductile Flanges)
فلنج‌های داکتیل که معمولاً در سیستم‌های فشار بالا استفاده می‌شوند، به دلیل مقاومت بالای خود در برابر فشار و دما، یک گزینه ایده‌آل برای پروژه‌های صنعتی محسوب می‌شوند.
نکات مهم برای خرید فلنج مناسب
1. نوع و کاربرد فلنج
با توجه به نوع سیستم پایپینگ و فشار و دمای عملیاتی، نوع مناسب فلنج را انتخاب کنید.
2. متریال فلنج
متریال فلنج باید متناسب با شرایط محیطی و نوع سیال منتقل‌شونده باشد. برای محیط‌های خورنده یا دمای بالا، فلنج‌های استنلس استیل یا آلیاژی گزینه‌های مناسب‌تری هستند.
3. استانداردها و ابعاد
اطمینان حاصل کنید که فلنج‌ها با استانداردهای بین‌المللی تولید شده‌اند و ابعاد آن‌ها با لوله‌ها و تجهیزات متصل هماهنگ است.
4. مشاوره تخصصی
در صورت عدم اطمینان از انتخاب فلنج مناسب، از کارشناسان پایپ فیتینگ مشاوره بگیرید تا به شما کمک کنند بهترین گزینه را انتخاب کنید.
لیست قیمت فلنج‌ها
قیمت فلنج‌ها بستگی به جنس، ابعاد، کلاس فشار و برند تولیدکننده دارد. برای دریافت لیست قیمت به‌روز و مشاوره دقیق‌تر، می‌توانید با فروشگاه‌های تخصصی پایپ فیتینگ تماس بگیرید.
نتیجه‌گیری
انتخاب فلنج مناسب به عواملی چون نوع سیستم لوله‌کشی، فشار، دما و جنس فلنج بستگی دارد. با توجه به نیاز پروژه خود، می‌توانید فلنجی متناسب با شرایط کاری خود انتخاب کنید. برای خرید فلنج و سایر تجهیزات پایپ فیتینگ، با تیم تخصصی ما در تماس باشید.
برای دریافت مشاوره و خرید، با شماره 02136055307 تماس بگیرید یا از طریق واتساپ و تلگرام با ما ارتباط برقرار
کنید.
